انواع لوله و اتصالات آلیاژی ALLOY
آلیاژ (فرانسوی Alliage) یا هم‌جوشه، مخلوط یا محلول جامد فلزی متشکل از یک فلز اصلی که آن را فلز پایه می‌گویند با یک یا چند عنصر فلزی یا غیرفلزی است. به زبان ساده، آلیاژ، ترکیبی از یک فلز با یک یا چند عنصر دیگر است. برای مثال فولاد، آلیاژ آهن با کربن است.
آلیاژ معمولاً خواصی متفاوت از عناصر تشکیل دهنده خود دارد. بسته به میزان همگنی در اختلاط عناصر، هم‌جوشه می‌تواند تک فاز یا چند فازی باشد. هدف از هم‌جوشه‌سازی، تغییر و بهبود خواص ماده مانند چقرمگی، استحکام، سختی و غیره‌ست. ویژگی‌های فیزیکی هم‌جوشه با نمودار فازی توصیف می‌شود.
انواع لوله های فولادی
– کربن استیل (CARBON STEEL)
– استیل آلیاژی (ALLOY STEEL)
– استنلس استیل (STAINLESS STEEL)
***
کربن استیل CARBON STEEL
دسته ای از لوله های فولادی می باشد که مواد تشکیل دهنده آن شامل 1.65 درصد منگنز، 0.6 درصد سیلیکون و 0.6 درصد مس می باشد.
لوله های کربن استیل بسته به میزان کربن در آلیاژهای آن به سه گروه تقسیم بندی می شوند:
– استیل کم کربن
– استیل کربن متوسط
– استیل کربن بالا
***
استیل آلیاژی ALLOY STEEL
استیل آلیاژی به منظور دستکاری در خصوصیات فولاد مانند سختی، مقاومت در برابر خوردگی، استحکام، شکل پذیری، قابلیت جوشکاری و… مقادیر مشخصی از عناصر آلیاژی را شامل می شود.
آلیاژهای متفاوتی در تولید این لوله ها مورد استفاده قرار می گیرند ولی رایج ترین عناصر آلیاژی مورد استفاده در تولید لوله های آلیاژی شامل نیکل ، کروم ، مولیبدن ، منگنز ، سیلیکون و مس می شوند.
***
استنلس استیل STAINLESS STEEL
منظور از لوله های استنلس استیل همان لوله های ضد زنگ می باشد که در واقع می توان گفت اصطلاح درستی هم نیست، زیرا همانطور که می دانید آلیاژی از فولاد وجود ندارد که باعث شود فولاد ضد زنگ شود. لوله های استنلس استیل لوله هایی می باشند که در برابر زنگ زدگی بسیار مقاوم بوده و روند اکسید شدن بسیار طولانی تری نسبت به سایر لوله ها دارند.
آلیاژ اصلی استفاده شده در لوله های استنلس استیل شامل 10 الی 20 درصد کروم است که باعث افزایش مقاومت لوله در برابر خوردگی می شود.
***
لوله های چدنی
چدن یک آلیاژ از آهن است که میزان کربن آن بیش از 1.5-2٪ است (حدودا بین 2.1 الی 6.2 درصد). از تفاوت های لوله چدنی نسبت به فولادی می توان به میزان بیشتر آلیاژهای کربن و سیلیکون اشاره کرد.
انواع لوله های چدنی
– چدن سفید
– چدن خاکستری
– چدن داکتیل
– MALLEABLE IRON
***
لوله آلیاژی اینکونل
لوله‌های آلیاژی اینکونل، لوله‌های صنعتی هستند که کاربردهای بسیاری در زمینه‌های مختلف دارد. این لوله‌ها در واقع آلیاژی از فلزات نیکل و کروم هستند و از مقاومت بسیار خوبی در طیف گسترده‌ای از دما برخوردارند. در واقع ویژگی‌های منحصر به فرد این لوله موجب شده است که استفاده از آن در صنایع مختلف به میزان چشمگیری افزایش پیدا کند.
آلیاژهای مختلفی از اینکونل برای تولید لوله‌ها استفاده می‌شود که هر یک کاربرد صنعتی جداگانه‌ای دارند:
آلیاژ اینکونل ۶۰۱
آلیاژ اینکونل ۷۱۸
***
انواع آلیاژهای استیل
تعدادی از مهمترین آلیاژهای استیل به این شرح است:
آلیاژ استیل 410
آلیاژ استیل 420
آلیاژ استیل 430
آلیاژ استیل 304
آلیاژ استیل 316
آلیاژ استیل 321
آلیاژ استیل 316Ti
آلیاژ استیل 309
آلیاژ استیل 310
***
مونل MONEL
آلیاژهای مونل، سوپرآلیاژهای بر پایه نیکل هستند که حاوی 29 تا 33 درصد مس هستند. این فلز به افتخار مدیر سابق نیکل بین المللی این نام نهاده شد.
فلز مونل به عنوان یکی از مقاوم ترین آلیاژها در برابر خوردگی های شیمیایی میباشد و به همین علت مصارف بسیار خاصی دارد از جمله ی این مصارف میتوان به استفاده از آلیاژ مونل در پره ی کشتی ها و توربینهایی ک نیاز به مقاومت خوردگی مهم ترین خاصیت مورد انتظار از آن میباشد بکار میرود.
فلز آلیاژ مونل دارای گرید های متفاوتی است که بسته به نیاز صنعت تولید و واردات میگردند که شامل :
– مونل 400 ( MONEL 400 )
– مونل 401 ( MONEL 401 )
– مونل 404 ( MONEL 404 )
– آلیاژ مونل 500 ( MONEL K 500 )
– فلز مونل 405 ( MONEL R 405 )
***
هستلوی Hastelloy
اکثر سوپرآلیاژهای فولادی بر پایه نیکل در مقابل خوردگی مقاومت بالایی دارند که هستلوی بهترین آنهاست. این سوپرآلیاژ از نیکل و درصدهای کوچک تعداد زیادی عنصر دیگر تشکیل می شود. مقاومت این آلیاژ در مقابل خوردگی طی کارکرد در شرایط مختلف بسیار بالا بوده و برای تحمل تنش های شدید و دماهای بالا مناسب است. علاوه بر مقاوت بالایی که این آلیاژ در مقابل انواع خوردگی از خود نشان می دهد، قطعات ساخته شده از این آلیاژ فلزی در مصارف شیمیایی متعددی که می تواند فلزات را اکسید کند نیز عملکرد بهینه ای دارند. دیگر عناصر مانند کروم یا مولیبدن به پروفیل های این آلیاژ اضافه می شوند که از استحکام برتر این آلیاژ اطمینان حاصل شود.
گریدهای هستلوی
این آلیاژ در گریدهای مختلفی تولید می شود:
آلیاژ هستلوی B-3
آلیاژ هستلوی C-276
آلیاژ هستلوی C4
آلیاژ هستلوی G
آلیاژ هستلوی X
***
آلیاژ اینکولوی Incoloy
اینکولوی بدلیل مقادیر بالای آهن در ترکیب شیمیایی و قیمت نسبتا پایین تر نسبت به اینکونل، تبدیل به یک گزینه مناسب برای کار در دماهای بالا با حساسیت کاری کمتر شده است. در حقیقت در شرایط کاری بحرانی نمی توان از اینکولوی استفاده کرد. ویژگی دیگر اینکولوی سهولت در تولید است به طوریکه می توان از ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده در تولید فولادها برای تولید این آلیاژها نیز استفاده کرد.
اینکولوی 800 Incoloy 800
اینکولوی 825 Incoloy 825
اینکولوی 925 Incoloy 925
اینکولوی 945 Incoloy 945
اینکولوی 909 Incoloy 909
اینکولوی 907 Incoloy 907
***
آلیاژهای تیتانیوم Titanium Alloys
آلیاژهای تیتانیوم، رده‌ای از آلیاژهای سبک هستند که عنصر اصلی سازنده آن‌ها تیتانیوم است. این رده از آلیاژها علاوه بر استحکام کششی و چقرمگی بالا (حتی در دماهای زیاد)، از مقاومت به خوردگی و خزش بی نظیری نیز برخوردارند. اما هزینه بالای تولید و پردازش آن‌ها مانع از اقبال عمومی در تمامی صنایع شده و تنها کاربرد آن‌ها را به صنایع نظامی، هوافضا، برخی تجهیزات پزشکی و ایمپلنت‌ها و برخی تجهیزات الکترونیکی محدود ساخته است.
اگرچه تیتانیوم «خالص تجاری» دارای خواص مکانیکی قابل قبولی برای برخی کابردها از جمله ایمپلنت‌های دندانی است، اما برای بهبود خواص تیتانیوم، آن را با برخی عناصر دیگر همچون آلومینیوم و وانادیوم آلیاژ می‌کنند. آلیاژ سازی در آلیاژهای تیتانیوم از روش‌های گوناگونی همچون تشکیل محلول جامد یا عملیات حرارتی می‌تواند باعث افزایش شدید خواصی همچون استحکام، سختی و چقرمگی در این فلزات شود.
تیتانیوم گرید 1
تیتانیوم گرید 2
تیتانیوم گرید 5
تیتانیوم گرید 23
تیتانیوم پزشکی
